Mannelijke vruchtbaarheid neemt sterk af

Steeds meer stellen hebben problemen om zwanger te worden. Al snel wordt verwezen naar de hoge leeftijd waarop vrouwen voor het eerst kinderen krijgen als belangrijke oorzaak. Maar nu blijkt dat omgevings- en leefstijlfactoren de mannelijke vruchtbaarheid zo ernstig schaden dat deze een belangrijke rol zouden kunnen spelen in het toenemen van onvruchtbaarheid.

Een team van experts op het gebied van vruchtbaarheid uit Denemarken, Finland en de US onderzochten de tot nu toe gedane onderzoeken over vruchtbaarheid, voorkomen van kanker aan testikels, afwijkingen aan het mannelijk orgaan, kwaliteit van sperma en het voorkomen van ongewenste kinderloosheid.
Ook onderzochten zij welke factoren van invloed kunnen zijn op de vruchtbaarheid zoals genetische afwijkingen, omgevingsfactoren, leefstijl (inclusief blootstelling aan chemische middelen), sport en voeding.

Uit de analyses van het onderzoeksteam komt naar voren dat een slechte sperma kwaliteit een belangrijke bijdrage levert aan de toename in onvruchtbaarheid en stellen die vruchtbaarheidsbehandelingen nodig hebben. Ook kwam naar voren dat het aantal gevallen van kanker aan de testikels stijgt, vooral onder het Kaukasische ras (oorspronkelijke bewoners van Europe bv). Verder werd bij mannen een zeer laag niveau van testosteron gevonden en een toenemend aantal aangeboren afwijkingen in de voortplantingsorganen bij mannelijke baby’s.

“Ik was verbaasd dat we zo’n slechte kwaliteit van sperma vonden onder jonge mannen tussen de 20 en 25 jaar” zegt de onderzoeksleider Niels Skakkebaek van de Universiteit van Kopenhagen. “Bij de gemiddelde man was meer dan 90% van het sperma afwijkend. Normaal gesproken zouden er zoveel zaadcellen moeten zijn dat een paar afwijkende geen effect hebben op de vruchtbaarheid. Het lijkt erop dat we in de geïndustrialiseerde landen op een omslagpunt zitten waar een slechte kwaliteit van sperma zo normaal wordt dat het ervoor kan zorgen dat we minder zwangerschappen krijgen.”

Veel van de mannelijke vruchtbaarheidsproblemen ontstaan in de baarmoeder. Recente onderzoeken laten steeds meer zien dat de oorzaak gezocht moet worden in omgevingsfactoren zoals dagelijkse blootstelling aan allerlei chemische producten.

“Omdat de afwijkingen in de mannelijke geslachtsorganen zo snel stijgen in een relatief korte tijd kan de oorzaak niet gezocht worden in genetische veranderingen,” zegt Skakkebaek”. “Er is geen twijfel mogelijk dat omgevingsfactoren een rol spelen en dat hormoonverstorende chemische producten de grote verdachten zijn in deze. Tegenwoordig worden mensen aan zoveel hormoonverstorende chemische middelen blootgesteld dat het niet alleen hun eigen mogelijkheid om een kind te verwekken beïnvloed, maar ook dat van hun kinderen.”

Volgens Skakkebaek heeft dit onderzoek grote gevolgen voor de gezondheidszorg. “Overheden van geïndustrialiseerde landen lijken meer geïnteresseerd in de economische oorzaken van de lage geboortecijfers en zien de tekenen aan de wand niet van de lange termijn gevolgen van de omgevingsfactoren waar we aan blootgesteld worden.”

Meer onderzoek naar onvruchtbaarheid is nodig om de oorzaken van de dalende vruchtbaarheid te begrijpen, zo zegt Skakkebaek

bron: The American Physiological Society. (lees onderzoek in Engels)

Noot van de redactie: De Nederlandse overheid vindt het nog steeds niet nodig om zwangere te waarschuwen voor de gevaren van chemische middelen waar wij allemaal iedere dag mee in aanraking komen. Dit terwijl er zo langzamerhand tig onderzoeken zijn die aangeven wat de gevaren zijn voor, vooral, de mannelijke foetus. Hier vind je een uitgebreid artikel over hormoonverstorende middelen én hoe jij blootstelling kunt verminderen.