recht en plicht; ouderlijk gezag

Wat is ouderlijk gezag en heb je dat automatisch?

Ouderlijk gezag is het recht en de plicht van de ouder om een kind op te voeden en te verzorgen.
Je bent ook wettelijk vertegenwoordiger van je kind als je ouderlijk gezag hebt.
Minderjarige kinderen mogen vaak niet zelfstandig officiële handelingen verrichten, zoals een handtekening zetten of een rechtszaak voeren. Als je gezag hebt over een kind, ben je de wettelijke vertegenwoordiger. Je kunt dan officiële handelingen verrichten namens het kind.
Is het kind jonger dan 14 jaar? Dan ben je ook wettelijk aansprakelijk voor wat het kind doet. Bijvoorbeeld als hij schade aanricht. Bij een kind tussen de 14 en 16 jaar hangt het van de situatie af of je aansprakelijk bent. Vanaf 16 jaar is een kind zelf aansprakelijk.
Als je getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt, hebben beide ouders automatisch ouderlijk gezag.

Ouders die niet met elkaar zijn getrouwd of  geen geregistreerd partnerschap zijn aangegaan, krijgen met ingang van 1 januari 2023 ook beiden automatisch het gezamenlijk gezag als de partner het kind heeft erkend.

Heb je je kind erkend vóór 1 januari 2023 dan krijg je NIET automatisch gezag en moet je dit alsnog aanvragen bij de rechtbank, dit kan digitaal via dit formulier.

In geval van een geregistreerd partnerschap tussen twee vrouwen krijgt de niet biologische moeder automatisch ouderlijk gezag onder voorwaarde dat er wettelijk gezien geen vader is. Met andere woorden de donor erkent het kind niet als het zijne. De biologische moeder moet hiertoe wel een verklaring afleggen van onbekende donor, dit kan digitaal. Deze verklaring moet worden meegenomen naar de burgerlijke stand op het moment dat de duomoeder het kind gaat aangeven.
Heeft de donor het kind wél erkend dan krijgt alleen de biologische moeder gezag.

Hebben beide moeders geen geregistreerd partnerschap dan geldt voor de de niet biologische moeder dat zij automatisch gezag krijgt als ze het kind heeft erkend ná 1 januari 2023, onder voorwaarde dat de donor het kind niet heeft erkend en de overige zaken die bij geregistreerde partners van toepassing zijn (verklaring anonieme donor, zie boven)

Twee mannen krijgen nooit automatisch gezamenlijk gezag over een kind, ook niet als ze gehuwd of geregistreerd partner zijn. Als twee mannen gezag over een kind willen, moeten zij dit via de familierechter aanvragen. De niet biologische vader moet het kind eerst erkennen en erna ouderlijk gezag aanvragen. Bij adoptie krijgen 2 vaders wel automatisch beiden het ouderlijk gezag.