Misselijkheid zwangerschap
Vaak niet alleen in de ochtend
Zo'n 70-85% van de zwangeren heeft last van misselijkheid. In dit dossier vind je alle info en vooral wat je er aan kunt doen en wanneer je naar de arts of verloskundige moet.
Misselijkheid zwangerschap
Vaak niet alleen in de ochtend
Zo'n 70-85% van de zwangeren heeft last van misselijkheid. In dit dossier vind je alle info en vooral wat je er aan kunt doen en wanneer je naar de arts of verloskundige moet.
Wanneer ben je misselijk in de zwangerschap?
Hoewel er meestal gesproken wordt over ochtendmisselijkheid, is dit een verwarrende term, heel veel zwangeren zijn immers de hele dag, bij vlagen, misselijk.
Sommige zwangeren zelfs zo erg dat ze de hele dag geen hap door hun keel krijgen.
Daarentegen zijn er ook genoeg zwangeren die nergens last van hebben.
Misselijkheid zwangerschap, ongeveer 70-85% heeft er in de eerste drie maanden last van.
We weten nog niet precies waarom de ene zwangere continu misselijk is, terwijl de ander nergens last van heeft.
Onderstaande hoofdstukken geven je antwoord op al je vragen en helpen je hopelijk om je misselijkheid in de zwangerschap te overwinnen.
Ochtend misselijkheid blijkt in de praktijk de hele dag voor te komen.
Oorzaken misselijkheid zwangerschap
hCG (zwangerschapshormoon) gehalte
Een onderzoek ( Goodon 2003) wijst uit dat zwangeren die een hoog hCG (het zwangerschasphormoon) gehalte hebben een hoger risico hebben om misselijk te worden, echter in ditzelfde onderzoek waren ook zwangeren met een hoog hCG gehalte die nergens last van hadden.
Opvallend is in ieder geval dat de ergste misselijkheid samengaat met de sterkste stijging van het hCG gehalte in de zwangerschap.
Rond 6 weken zwangerschap stijgt het hCG gehalte ineens sterk tot en met week 9, daarna neemt het langzaam af om rond 16 weken zwangerschap ongeveer gelijk te blijven.
Bij veel zwangeren is er dan ook een piek in misselijkheid tussen week 6 en week 10-12 om daarna af te nemen.
Vitamine tekort? hormonen die opspelen? Wat is toch de oorzaak van die vervelende misselijkheid in de zwangerschap?
Oestrogeengehalte
Naast het hCG stijgt ook het oestrogeengehalte (vrouwelijk hormoon) in het begin van de zwangerschap snel. Het oestrogeen wordt zowel door de vrouw als door de placenta aangemaakt.
Men vermoedt dat de oestrogenenstijging mede een oorzaak is van de misselijkheid.
Veranderingen in de spijsvertering:
In de zwangerschap verandert je spijsvertering. De klep tussen je slokdarm en de maag werkt minder goed.
Dit is een reden waarom je (later) in de zwangerschap sneller last hebt van zuurbranden. Daarnaast zijn je maag en darmen minder actief als je zwanger bent.
Bij een zwangere vrouw duurt het veel langer voordat het voedsel verteerd is. De combinatie van een slechter werkende klep en een tragere werking van de maag zouden mede een oorzaak zijn van misselijkheid in de zwangerschap.
Later in de zwangerschap kan misselijkheid worden veroorzaakt doordat je maag in de knel komt te zitten. Je baarmoeder en baby nemen immers een steeds grotere ruimte in je buikholte in. Alle andere organen moeten daardoor opschuiven. Hierdoor komt je maag in de verdrukking.
Verhoogde gevoeligheid voor geuren
Zwangere vrouwen zijn extra gevoelig voor luchtjes. Zelfs van grote afstand kunnen ze luchtjes ruiken.
Veel zwangeren herkennen het verschijnsel dat ze ineens kotsmisselijk worden van bijvoorbeeld de geur van vlees, dit terwijl ze het voor de zwangerschap heerlijk vonden.
De overgevoeligheid voor geuren wordt waarschijnlijk veroorzaakt door de snelle stijging van het hormoon oestrogeen in de zwangerschap.
Vitamine B6 tekort
Regelmatig lees je dat een tekort aan vitamine B6 een oorzaak zou zijn van misselijkheid in de zwangerschap. Echter, dit is nooit bewezen.
Sterker nog, er is een onderzoek dat aantoonde dat zwangeren die misselijk waren ongeveer net zulke hoge concentraties vitamine B6 hadden als zwangeren die niet misselijk waren.
Toch lijkt suppletie van vitamine B6 bij veel zwangeren te helpen. We weten alleen niet waarom dat zo is.
Wist je dat jouw voeding nú al van invloed is op de gezondheid van je kind voor de rest van zijn leven?
Je wilt je kindje de best mogelijke start geven, maar hoe doe je dat eigenlijk? Gezonde voeding hoeft echt niet moeilijk, tijdrovend of ingewikkeld te zijn. Diëtiste Anouk leert je hoe je met kleine aanpassingen goed voor jezelf en je baby kunt zorgen.
Gezond zwanger zijn en goed voor je kindje zorgen begint hier.
Verhoogd risico op misselijkheid zwangerschap
De volgende zaken geven een verhoogd risico op misselijkheid in de zwangerschap:
- Meerlingzwangerschap.
Vrouwen die zwanger zijn van een tweeling hebben vaker last van erge misselijkheid. Waarschijnlijk wordt dit veroorzaakt door het hogere hCG gehalte, ook andere hormonen zijn verhoogd.
Dit wil niet zeggen dat je dus een tweeling krijgt als je extreem misselijk bent en ook andersom niet. Er zijn ook vrouwen die een tweeling dragen en helemaal niet misselijk zijn. - Moeder en of zusjes waren erg misselijk.
Als je moeder of zusjes erg misselijk waren in de zwangerschap heb je een verhoogde kans dat jij dat ook zult zijn. Het blijkt deels toch genetisch gepaald. - In je vorige zwangerschap was je erg misselijk
- Tijdens pilgebruik was je misselijk
- Bij sterke emoties was je misselijk
- Jonge leeftijd
- Je had voor de zwangerschap last van migraine
- Overgewicht
- Stress
Misselijkheid zwangerschap tips
- Eet over de hele dag steeds een klein beetje. Hoewel je waarschijnlijk geen trek hebt is het toch verstandig om te proberen iets te eten.
Een lege maag zorgt er namelijk voor dat je alleen maar misselijker wordt!Onderzoeken spreken elkaar tegen welke soort voeding het beste helpt tegen misselijkheid.
Eén onderzoek toonde aan dat eiwitrijke voeding waarschijnlijk het beste helpt om het misselijke gevoel te doen afnemen.
Een ander onderzoek zegt weer dat er juist koolhydraatrijk gegeten (muesli, graanproducten, banaan, rijstwafels, tofu) gegeten moet worden om de misselijkheid te laten afnemen.
De ervaring van veel vrouwen is dat koolhydraatrijke maaltijden lijken te helpen. - Vermijd vet, sterk gekruid, zwaar op de maag liggend (koolsoorten bijvoorbeeld) of gefrituurde voeding.
Bij dit soort voeding moet je maag veel harder werken om het te verteren, dit verhoogd het risico om misselijk te worden. Ook zuur moet vermeden worden. - Neem een cracker(s) mee naar bed. Eet in ieder geval een cracker terwijl je nog in bed ligt en wacht daarna ongeveer een half uur met opstaan.
Word je ’s nachts wakker, neem dan ook een cracker. Of vraag je partner je ’s morgens een licht ontbijt met een kopje thee met suiker op bed te brengen, uiteraard moet je ook na dit ontbijt nog minimaal een half uurtje blijven liggen. - Vermijd voedsel met luchtjes waar je misselijk van wordt.
Word je misselijk van de lucht van koken, vraag dan of iemand anders voor je wil koken. Wellicht kun je tijdelijk bij je ouders eten of kan je partner voor het eten zorgen. - Drink regelmatig kleine beetjes. Door in één keer veel te drinken krijg je een volle maag wat er weer voor zorgt dat je geen zin hebt om te eten.
Drink het liefst ook niet bij je maaltijd, maar tussen de maaltijden door. - Drink geen of zo weinig mogelijk koffie en uiteraard geen alcohol.
- Drink wat koolzuurhoudend water na de maaltijd.
- Gember wil wel eens helpen: neem een stukje bakgember uit een potje, een lepeltje gemberjam, gemberthee of een gembersnoepje.
- Neem een vitamine B6 supplement.
- Als je multivitaminen gebruikt, neem ze dan tijdens of vlak na de maaltijd in ( in ieder geval niet op een nuchtere maag) en let op of er niet teveel ijzer in zit.
Gember blijkt bij veel zwangere te helpen tegen misselijkheid.
Gebruik geen kalebaskalk (pimba). Deze kalksoort wordt in West Afrika en Suriname door zwangere vrouwen gebruikt, en is ook in Nederland te koop in blokvorm of als poeder.
Kalebaskalk kan echter (heel) veel lood bevatten. Een hoge loodspiegel in het bloed heeft een negatief effect op het hemoglobinegehalte, de nieren en het centrale zenuwstelsel.
Gebruik ook geen andere natuurproducten.
Ben je in de laatste maanden van de zwangerschap misselijk?
Waarschijnlijk komt jouw maag dan in de verdrukking doordat jouw baarmoeder veel ruimte in heeft gepikt. Door verdeeld over de dag kleine beetjes te eten, kun je deze klachten zo goed mogelijk te lijf gaan.
Misselijkheid zwangerschap medicatie?
Zijn er huis tuin en keukenmiddeltjes die helpen bij misselijkheid zwangerschap?
De meeste van onderstaande middeltjes zijn niet wetenschappelijk onderzocht of de werking is niet bewezen om misselijkheid zwangerschap te verhelpen.
Toch zijn het middeltjes die bij veel zwangeren goed helpen tegen misselijkheid en in ieder geval niet schadelijk zijn voor de baby.
- Vitamine B6 supplementen: hoewel niet wetenschappelijk bewezen blijkt het veel zwangeren te helpen als ze 2 x daags 50mg vitamine B6 innemen.
- Gember. Trek thee van verse gember of probeer of gembersnoepjes helpen
- Bij overmatig braken zijn er ook medicijnen te verkrijgen via je huisarts. Deze middelen worden alleen voorgeschreven als er sprake is van echt overmatig overgeven.
Van vitamine B6 tot gemberthee, wat helpt jou tegen misselijkheid in de zwangerschap?
Probeer niet alles tegelijk uit. Wil je iets uitproberen, begin dan met één van bovenstaande middelen.
Voor vitamine B6 geldt dat je minimaal 2 weken moet volhouden om het effect te zien. Gemberthee kan gelijk verlichting geven.
Gebruik geen kalebaskalk (pimba).
Deze kalksoort wordt in West Afrika en Suriname door zwangere vrouwen gebruikt, en is ook in Nederland te koop in blokvorm of als poeder. Kalebaskalk kan echter (heel) veel lood bevatten.
Een hoge loodspiegel in het bloed heeft een negatief effect op het hemoglobinegehalte, de nieren en het centrale zenuwstelsel. Gebruik ook geen andere natuurproducten
Ben je zwanger, wil je zwanger worden of heb je net een kindje gekregen?
Door het grote aanbod zwangerschapscursussen is het soms lastig kiezen.
Wij ontwikkelden een keuzehulp voor jou. Op basis van een paar korte vragen laten we je zien welke (online) cursus bij jou past.
Braken is schadelijk voor je gebit
Braaksel is heel erg zuur. Zuren tasten het glazuur van je tanden aan, als je veel overgeeft heb je dan ook een verhoogd risico op tanderosie. Veel mensen willen na het braken direct hun tanden poetsen om de vieze smaak kwijt te raken. Dit is echter erg slecht voor je gebit.
Daarom: Zwangerschapsmisselijkheid, let op je gebit!
De zuren in het braaksel maken je glazuur zacht, als je dan gelijk gaat poetsen, beschadig je het glazuur. Beter is om een uur te wachten met poetsen zodat het zuur geneutraliseerd is.
Om de vieze smaak kwijt te raken, en het zuur te neutraliseren, kun je je mond spoelen met (mond)water of melk. Je kunt ook kauwen op suikervrije kauwgom of nog beter, op een gebufferde kauwgom die carbamide (ureum) bevat.
Poets je tanden NIET direct na het overgeven
Hyperemesis gravidarum
In een klein aantal zwangerschappen (schattingen zeggen 1 op de 200 zwangeren) is er sprake van overmatig braken (hyperemesis gravidarum).
We spreken van hyperemesis gravidarum (HG) als er eigenlijk niets binnengehouden wordt. Ook vocht wordt direct weer overgegeven.
De oorzaak van overmatig braken is niet helemaal duidelijk. Wel weten we dat een aantal zaken kunnen meespelen:
- toename van hCG en oestrogenenspiegel
- slechte voedingsstatus (ongezonde voeding van voor de zwangerschap), vooral een tekort aan vitamine B6 zou mogelijk een oorzaak kunnen zijn
- bacterie in de maag
- er lijkt een erfelijke component te zijn. Vrouwen wiens moeder last heeft gehad van HG hebben een verhoogd risico.
- er zijn onderzoeken die aangeven dat er meer stress of negatieve gevoelens ten aanzien van de zwangerschap voorkomen bij vrouwen die last hebben van hyperemenis gravidarum. Of negatieve gevoelens een oorzaak zijn van overmatig braken of dat het negatieve gevoel juist veroorzaakt wordt doordat de vrouw zich zo ziek voelt is hierbij niet duidelijk geworden.
Heb je last van onderstaande, bezoek dan je verloskundige of arts om te onderzoeken of er inderdaad sprake is van hyperemesis gravidarum:
- continue overgeven, zelfs na het drinken van water. Als je geen vocht kunt binnenhouden is het echt tijd om je verloskundige of arts te bellen
- veel gewichtsverlies
- weinig plassen
- huidplooi blijft staan als je tussen duim en wijsvinger een stukje huid oppakt
- sterke (naar aceton) ruikende adem of urine
Bij echt overmatig braken is het verstandig om je verloskundige of arts te raadplegen!
Je arts/verloskundige zal uitgebreid navragen hoe vaak en hoe veel je overgeeft en wat er eventueel nog wel binnen blijft.
Het gevaar van hyperemesis gravidarum is uitdroging en een tekort aan allerlei essentiële voedingsstoffen.
Als er sprak is van ernstige tekorten moeten deze worden aangevuld middels een infuus. Dit kan zowel in dagopname als met een ziekenhuis opname. Onderzoek wijst uit dat er geen verschil is in resultaat tussen dag- of ziekenhuisopname. Is er (nog) geen sprake van uitdroging dan kan medicatie nodig zijn om het braken te laten afnemen.
Gember is ook bij HG een middel wat je eerst zelf kunt proberen.
Meer info en ondersteuning vind je bij Stichting ZEHG: Zwangerschapsmisselijkheid en Hyperemesis Gravidarum
Persoonlijk verhaal: 'Zelfs een slokje water kwam er meteen weer uit'
Zwanger en niet misselijk?
Regelmatig wordt gezegd dat vrouwen die niet misselijk zijn een hoger risico zouden hebben op een miskraam, maar is dat ook zo?
We weten dat er een lagere concentratie van de hormonen (hCG en oestrogeen) is als de placenta of het vruchtje zich niet goed ontwikkelen. Het lijkt logisch te veronderstellen dat deze lagere concentraties ervoor zorgen dat je niet misselijk bent.
Dus ja, het klopt inderdaad dat vrouwen die een miskraam krijgen vaak minder last hebben van misselijkheid.
Maar de bewering dat je een miskraam krijgt als je niet misselijk bent is onzin. Er zijn genoeg vrouwen (20 tot 25% van alle zwangeren) die helemaal niet misselijk zijn en toch een prima zwangerschap doormaken.
Maak je dus geen zorgen als je niet misselijk bent in de zwangerschap
Dit bericht delen of bewaren?
Deel dit bericht via Facebook, Twitter, e-mail of WhatsApp. Later lezen of zelf bewaren? Mail het dan naar jezelf.
Met een zelfverzekerd gevoel bevallen?
In deze cursussen antwoorden op al jouw vragen.