Ouderschapsverlof
Deels betaald, deels onbetaald.
Vanaf augustus 2022 heeft iedere ouder recht op zowel betaald als onbetaald ouderschapsverlof. De regels zijn lastig, hoe zit het precies?
Ouderschapsverlof
Deels betaald, deels onbetaald
Vanaf augustus 2022 heeft iedere ouder recht op zowel betaald als onbetaald ouderschapsverlof. De regels zijn lastig, hoe zit het precies?
In 1997 is de wettelijke regeling voor ouderschapsverlof van kracht geworden.
Januari 2009 is de regeling uitgebreid, van 13 weken verlof naar 26 weken, maar dit was onbetaald. Met ingang van augustus 2022 hebben alle ouders recht op 9 weken betaald ouderschapsverlof. Deze weken komen bovenop het betaalde zwangerschapsverlof en geboorteverlof voor de partner.
In deze blog lees je hoe het ouderschapsverlof geregeld is, wanneer je recht hebt op betaald of onbetaald ouderschapsverlof.
Recht op (deels onbetaald) ouderschapsverlof
Buiten de wettelijke regeling, die hier wordt beschreven, zijn er in diverse CAO’s gunstigere afspraken gemaakt. Lees dus ook je CAO na op de regelingen voor ouderschapsverlof.
Dit zijn de voorwaarden om voor ouderschapsverlof in aanmerking te komen:
- Ieder ouder heeft recht op 9 weken betaald ouderschapsverlof, deze moet je in het eerste jaar na geboorte opnemen.
- Je kunt onbetaald ouderschapsverlof opnemen voor kinderen tot 8 jaar.
- Voor elk kind heb je recht op nieuw ouderschapsverlof.
- Je kunt voor meerdere kinderen tegelijk ouderschapsverlof opnemen, je hoeft niet eerste het verlof van het eerste kind op te maken.
- Beide ouders hebben recht op ouderschapsverlof.
- Bij een tweeling heb je recht op 2 keer ouderschapsverlof.
- Je vraagt ouderschapsverlof aan bij je werkgever, die deze niet mag weigeren.
- Je vraagt het ouderschapsverlof minimaal 2 maanden voor ingang aan bij je werkgever.
- Ouderschapsverlof geldt ook voor adoptie-, stief-, pleeg- of ander erkend kind. Voorwaarde is wel dat het kind op hetzelfde adres als de aanvrager woont. krijgen voor uw kind, adoptiekind of erkend kind.
Beide ouders kunnen gebruik maken van het wettelijke recht op ouderschapsverlof, iedere werkgever is verplicht het verlof toe te kennen.
Ook niet biologische ouders, die blijvend betrokken zijn bij de verzorging en opvoeding van een kind en op hetzelfde adres wonen, komen in aanmerking voor ouderschapsverlof (bijvoorbeeld bij lesbische paren de niet biologische moeder of een ongehuwde vader die het kind niet heeft erkend maar wel samenwoont met de moeder).
Wanneer ouderschapsverlof opnemen?
Voor ieder kind onder de acht jaar kan éénmaal ouderschapsverlof worden opgenomen.
Minimaal twee maanden voor het begin van het verlof moet je je werkgever schriftelijk op de hoogte stellen van je wens om gebruik te maken van het ouderschapsverlof. Hierbij moet je direct aangeven met ingang van welke datum je het verlof wilt laten ingaan, hoelang het verlof zal duren en over welke dagen of uren je verlof wilt opnemen. Je werkgever kan alleen bij zwaarwegend bedrijfsbelang aan je vragen je verlof anders in te delen, ouderschapsverlof weigeren kan je werkgever niet.
Je mag de uren waar jij recht op hebt ook in delen opnemen, dit mag in maximaal 6 verschillende delen net uiteraard moet het opgenomen zijn in binnen de eerste 8 jaar na geboorte.
Ouderschapsverlof berekenen
Naast betaald zwangerschapsverlof, vaderschapsverlof (geboorteverlof partners) heeft iedere ouder recht op 9 weken betaald ouderschapsverlof sinds augustus 2022.
De 9 weken betaald ouderschapsverlof moeten in het eerste jaar na geboorte worden opgenomen!
Tijdens deze 9 weken krijg je niet je volledige salaris doorbetaald (of er moeten in jouw CAO aanvullende afspraken zijn gemaakt). Wettelijk is geregeld dat je 70 % van je dagloon (tot 70% van het maximum dagloon wat in 2024 € 274,44 euro bruto per dag is) betaald krijgt tijdens het ouderschapsverlof.
Je werkgever vraagt dit aan bij de UWV en betaald het aan jou uit.
Totaal heeft iedere ouder, betaald en onbetaald, recht op 26 keer het aantal uren dat je per week werkt ouderschapsverlof in de eerste 8 jaar na geboorte.
Stel je werkt 32 uur, dan heb je recht op 26 keer 32 uur ouderschapsverlof in de eerste 8 jaar na geboorte. Als je in het eerste jaar de 9 weken betaald ouderschapsverlof hebt opgenomen, kun je de resterende 17 weken, die dus niet betaald worden, maar waar die je werkgever ook niet mag weigeren, op een later tijdstip (of aansluitend aan de eerste 9 weken) opnemen.
Ouderschapsverlof is flexibel
Jij bepaald hoe je de uren waar je recht op hebt opneemt. Je hebt dus altijd recht op een jaar waarbij je de helft van de normale werktijd werkt. Hier kan je werkgever geen bezwaar tegen maken.
Wil jij liever 6 maanden fulltime ouderschapsverlof dan is dit ook mogelijk, maar je werkgever moet hier dan wel mee instemmen.
Ook hierbij moet hij overigens ‘gewichtige redenen’ hebben om je verzoek tot 6 maanden fulltime verlof af te wijzen.
Het is ook mogelijk, als je werkgever ermee instemt, om het verlof over een periode langer dan 1 jaar uit te smeren. Bijvoorbeeld door gedurende 2 jaar 1 dag per week minder te werken.
Je werkgever kan jouw verzoek niet zomaar afwijzen. Je werkgever moet aannemelijk maken dat het gevraagde ouderschapsverlof onoverkomelijke organisatorische problemen veroorzaakt binnen het bedrijf.
Samen moet je dan zoeken naar een oplossing die niet schadelijk is voor het bedrijf, maar ook jouw belang als ouder niet schaadt.
Basisregel voor ouderschapsverlof
- Je hebt totaal recht op het aantal uur dat je werkt maal 26.
Werk je 20 uur dan heb je recht op 26 x 20 = 520 uur verlof. - Deze uren mag je standaard over een jaar uitspreiden waarbij je gedurende een jaar de helft van je normale uren (in dit voorbeeld dus 10 uur per week) werkt.
- Andere invullingen zijn mogelijk in overleg met je werkgever. Waarbij (in dit voorbeeld) de 520 uur blijft gelden als maximaal aantal uren ouderschapsverlof.
- Het recht op ouderschapsverlof staat los van je werkgever. Verander je van werkgever dan kun je bij je nieuwe werkgever je resterende ouderschapsverlof opnemen.
Voor ieder kind afzonderlijk kan ouderschapsverlof worden opgenomen.
Vakantiedagen tijdens ouderschapsverlof
Tijdens het onbetaalde ouderschapsverlof bouw je geen vakantiedagen op, uiteraard bouw je wel gewoon vakantiedagen op over de uren die je wel werkt. Stel dat je de helft van je werkweek ouderschapsverlof opneemt, dan bouw je dus 50% minder vakantiedagen op.
Tijdens het betaalde ouderschapsverlof bouw je wel gewoon vakantiedagen op.
Meest gestelde vragen over ouderschapsverlof:
70% van je bruto salaris wordt uitbetaald door het UWV, zij betalen dit aan je werkgever die dit weer aan jou uitbetaald. In sommige CAO's zijn aanvullende afspraken gemaakt en kan het zijn dat je 100% van je salaris doorbetaald krijgt tijdens de 9 weken betaald ouderschapsverlof
Totaal heb je recht op 26 weken ouderschapsverlof. Hiervan worden 9 weken doorbetaald (70% van je salaris). Deze 9 weken moet je in het eerste jaar na geboorte opnemen. De overige 17 weken worden niet doorbetaald, dit onbetaalde verlof mag je in de eerste 8 jaar van je kind opnemen. Jij kiest of je bijvoorbeeld 1 dag in de week minder gaat werken of dat je alle weken aaneengesloten in één keer opneemt en alle variaties hiertussen. In overleg met je werkgever bepaal jij hoe je het ouderschapsverlof opneemt.
Deze 9 weken moet je in het eerste jaar na geboorte van je kind opnemen. Jij beslist hoe en wanneer je het verlof opneemt.
Stel dat je 32 uur werkt, dan heb je recht op 9 x 32 uur = 288 uur betaald ouderschapsverlof.
Je kunt al deze uren in één keer opnemen, bijvoorbeeld aansluitend aan je bevallingsverlof, maar je mag bijvoorbeeld ook 1 dag in de week minder gaan werken tot je 288 uur op zijn. Voorwaarde is wel dat het betaalde verlof wat je wilt opnemen in het eerste jaar na de geboorte opgenomen moet worden.
Uiteraard hoef je niet alle uren waar je recht op hebt op te nemen, jij bepaald hoeveel en wanneer je het ouderschapsverlof wilt opnemen.
In het eerste jaar na de invoering hebben 124.000 ouders gebruik gemaakt van de 9 weken (deels) betaald ouderschapsverlof.
Dat is 15% minder dan waar de overheid op had gerekend. Toch is het bedrag wat de overheid ervoor had gereserveerd wel overschreden. Dit doet vermoeden dat vooral ouders met een hoger inkomen gebruik maken van de 9 weken betaald ouderschapsverlof. Immers, er wordt 'slechts' 70% van je salaris doorbetaald en de gedachte is dat ouders die een hoger inkomen hebben de niet betaalde 30% makkelijker kunnen missen.
1 jaar nadat de regeling voor 9 weken betaald ouderschapsverlof is ingegaan valt op dat 1/3 van de aanvragers man is, in 2/3 van de mensen die van het betaald ouderschapsverlof gebruik maken gaat het dus om de moeder....
bronnen:
Rijksoverheid.nl
Consumentenbond.nl
UWV.nl
Dit bericht delen of bewaren?
Deel dit bericht via Facebook, Twitter, e-mail of WhatsApp. Later lezen of zelf bewaren? Mail het dan naar jezelf.
Met een zelfverzekerd gevoel bevallen?
In deze cursussen antwoorden op al jouw vragen.