Wie kom je tegen

Welke zorgverleners kom je tegen in de zwangerschap?

Tijdens je zwangerschap, bevalling en kraamtijd word je begeleid door deskundigen die controleren of alles goed verloopt. Dit zijn de zorgverleners die je in de gaten houden…

Verloskundige

De verloskundige is expert in de normaal verlopende zwangerschap, bevalling en kraamtijd.
In vier jaar is zij opgeleid om voortdurend in te schatten of alles normaal verloopt, of dat verwijzing naar de gynaecoloog nodig is. De verloskundige gaat uit van het idee dat zwangerschap geen ziekte is en dat een zwangere vrouw in principe gezond is.

Veel verloskundigen werken samen in een zelfstandige praktijk of maatschap, dit wordt ook wel de eerste lijn genoemd. De begeleiding van een verloskundige is vaak wat persoonlijker dan die van een gynaecoloog.
De meeste praktijken hebben een of meerdere verloskundigen die echo’s maken. Je komt regelmatig op controle in de praktijk en indien nodig komt de verloskundige bij je thuis tijdens je zwangerschap. Je kunt met je verloskundige thuis of in een geboortehuis bevallen of op eigen keuze in het ziekenhuis; poliklinisch.
Voor je met weeën naar het geboortehuis of ziekenhuis gaat, komt de verloskundige langs om te kijken hoe ver je bent. Als je thuis bent met je baby in het kraambed komt de verloskundige ongeveer om de dag kijken hoe het met jullie gaat.

Klinisch verloskundige

De klinisch verloskundige wordt ook wel tweedelijn-verloskundige genoemd.
Zij is in dienst van het ziekenhuis en werkt intensief samen met de gynaecoloog. De klinisch verloskundige mag zwangerschappen en bevallingen met een verhoogd risico begeleiden onder toezicht van de gynaecoloog. Zij probeert ondanks het verhoogde risico oog te houden voor wat nog wel normaal en gezond verloopt.

Haar basisopleiding is gelijk aan die van de ‘gewone’ verloskundige. Veel klinisch verloskundigen hebben wel een aanvullende opleiding gevolgd om in het ziekenhuis te kunnen werken. In veel ziekenhuizen werkt de verloskundige niet alleen op de verloskamers, maar ook op de polikliniek, je kunt haar dus ook treffen voor een zwangerschapscontrole.
Als de verloskundige uit de eerste lijn moet overdragen omdat er een verhoogd risico is op complicaties, neemt de klinisch verloskundige het meestal over. Dit is bijvoorbeeld als de baby in het vruchtwater heeft gepoept of als je een hoge bloeddruk of zwangerschapssuiker krijgt.

Gynaecoloog

Gynaecologen kijken met een medische bril naar de zwangerschap en bevalling en gaan eerder uit van ziekte en afwijkingen dan van een normaal en gezond proces.
Als in de zwangerschap problemen ontstaan, verwijst de verloskundige naar de gynaecoloog. Soms blijf je in het ziekenhuis onder behandeling, maar het kan ook zijn dat je na een of meerdere controles terug mag naar je eigen verloskundige.
Als je al voor de zwangerschap te maken hebt gehad met bepaalde ziektes, word je vanaf het begin door hem of haar begeleid. Meestal tref je tijdens de bevalling geen gynaecoloog, maar een klinisch verloskundige of arts-assistent.
Een arts-assistent kan in opleiding zijn tot gynaecoloog maar dit hoeft niet. Hij of zij is basisarts en daarom bevoegd om zelfstandig bevallingen te begeleiden. Pas als er meer hulp nodig is, bijvoorbeeld bij een vacuümverlossing of een keizersnede, komt de gynaecoloog erbij.
Als je bevalt met een medische indicatie, wordt hij wel voortdurend op de hoogte gehouden van het verloop, achter de schermen is er dus extra controle. Als je onder behandeling bent bij de gynaecoloog, moet je altijd naar het ziekenhuis als er wat met je is. Wanneer de bevalling is begonnen, komt er dus niet eerst iemand bij je thuis kijken. In ziekenhuizen werkt meestal een groep gynaecologen.

Kraamverzorgende

In de eerste week dat je baby er is word je elke dag geholpen door de kraamverzorgende. Zij helpt je met de voedingen en het badje, doet controles bij jou en je baby en ondersteunt in het huishouden. Ook is ze gastvrouw voor jou en je kraambezoek.
Hiernaast geeft zij tips en adviezen over de verzorging van de baby. Als je thuis bevalt, is er meestal al een kraamverzorgende bij de bevalling om de verloskundige te assisteren. Als je poliklinisch of met een medische indicatie bent bevallen, komt ze op de dag dat je naar huis gaat. Tijdens de zwangerschap is er een (telefonische) intake waarbij alvast afspraken worden gemaakt voor het kraambed. Dit gaat bijvoorbeeld over het aantal uren kraamzorg dat je krijgt.
De meeste kraambureaus proberen één kraamverzorgende per gezin te plaatsen, maar soms is er een wissel. Kraamzorg is niet verplicht, wel wordt het dringend geadviseerd (noodzakelijk bij een thuisbevalling om je verloskundige te assisteren).
De eerste week heb je namelijk meestal echt nodig om uit te rusten van de bevalling. Het systeem met kraamverzorgsters zoals wij dat kennen in Nederland is uniek in de wereld.